Με αφορμή το άγαλμα της Μαρίας Κάλλας στην Αθήνα, το οποίo προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις, θυμήθηκα πως υπάρχει μια εξαιρετική γλύπτρια, βολιώτισσα, η Sissy Piana, που δουλεύει στην Γαλλία, η οποία είχε κάνει ένα τέλειο (για τα ανεκπαίδευτα και σαφώς μεροληπτικά μου μάτια) μπούστο της Κάλλας με το οποίο συμμετείχε στην έκθεση για την Κάλλας στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη to 2017.H Σίσσυ Πιάνα γεννήθηκε στο Βόλο το 1959 στην Ελλάδα στην πόλη Τζόρτζιο ντε Κίρικο, και έμαθε να σχεδιάζει στο στούντιο του Βασίλη Κεραμιδά και στη συνέχεια πήγε να σπουδάσει Καλές Τέχνες στη Μασσαλία σε ηλικία 17 ετών. Έργα της μπορείτε να δείτε εδώ: https://www.facebook.com/sissy.piana/photos και περισσότερες πληροφορίες στο https://www.sissypiana.com/
Καλή σχολική χρονιά. Με το άνοιγμα των σχολείων την εβδομάδα που μας έρχεται, το μυαλό μου πήγε στο σπουδαιότερο σχολείο της περιοχής, το “Γυμνάσιον του Πηλίου όρους”, την γνωστή Μηλιώτικη σχολή.
Υπάρχουν λίγες φωτογραφίες της Σχολής. Η μία στα εγκαίνια του τραίνου (1904 – δείτε στα σχόλεια), η δεύτερη είναι μια ομάδα φωτογραφιών (τρείς) του Γ. Λαμπράκη της Χριστιανικής Αρχαιολογικής εταιρείας (1905) και η τελευταία είναι η φωτογραφία του Αριστοτέλη Ζάχου (1921). Η φωτογραφία της ανάρτησης είναι μια λεπτομέρεια μιας από τις φωτογραφίες του Λαμπράκη (Ν. 5623) όπως δημοσιεύτηκε στο [1] Λέει (ο Λαμπράκης;) στο [2] υπό τον τίτλο “Περιηγήσεις ημών κατά το έτος 1905”:
“Τη 22 Σεπτ. επεσκέφθημεν το επί του Πηλίου χωρίον των Μηλεών (Μηλιές) ένθα και διάσημος Σχολή μετά της Βιβλιοθήκης των αοιδίμων του έθνους διδασκάλων Κωνσταντά και Γαζή… Εν Μηλέαις εφωτογραφήσαμεν το ηρειπωμένον οικοδόμημα της Βιβλιοθήκης εν ή εξεμέτρησε το ζήν ο σοφός ιεροδιάκονος Κωνσταντάς και τον όπισθεν του ιερού βήματος του ναού τάφον αυτού. Εν ταύτη σώζεται πολύτιμον αληθώς κειμήλιον το επιτραχήλιον του αοιδίμου διδασκάλου του έθνους Ανθίμου του Γαζή”.
Χαρακτηριστικό είναι ότι την εποχή εκείνη η σχολή είχε ήδη ερειπωθεί και είχε αρχίσει από καιρό να καταρρέει. Αλλα ας τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή ,όπως τα περιγράφει αναλυτικά ο Βαγγέλης Σκουβαράς στο εκτεταμένο σχετικό άρθρο του [3].
Η Μηλιώτικη σχολή είχε αρχίσει πριν τον Γαζή και τον Κωνσταντά. O ιερομόναχος Άνθιμος Παπαπανταζής, έχοντας μαθητεύσει στην Ζαγορά και όντας γνωστός του πατριάρχη Καλλίνικου, ιδρύει στο τέλος του 18ου αι. ένα σχολείο στις Μηλιές. Στην διαθήκη του (1810) όριζε: “αφήνω διάδοχον εις το κονάκι μου εις κινητά και ακίνητα τον σοφολογιώτατον ιεροδιάκονον κυρ Γρηγόριον (Κωνσταντά) εις το να βαστάξει διαδοχήν το σχολείον… Βάνω και επίτροπον πάνω εις τούτο τον κυρ Ιωάννη Δήμου, εις το να επιτροπεύη και συμβοηθή με τον κυρ Γρηγόριον εις αύξησιν του σχολείου και να το προικίσωσιν με ότι ημπορέσουν ως νέοι κτήτορες έχοντες και συμβοηθόν τον παπά κυρ Τιμόθεον τον υποτακτικόν μου και να μην τον αποξενώσουν…”
Επιπλέον ο Άνθιμος φαίνεται ότι ζήτησε από τον Πατριάρχη επικύρωση της διαθηκης του. Έτσι ο πατριάρχης Ιερεμίας με δύο σιγίλλια του 1811 επικυρώνει την διαθήκη και παίρνει υπό την προστασία του την Σχολή. Λένε τα σιγίλλια “.. και να μην τολμήσει κανείς είτε ιερωμένος είτε λαϊκός να επιμιχθεί το σύνολον εις την διοίκησιν της αυτονόμου και ελευθέρας αυτής σχολής παρά την διαταγήν του κτήτορος ή από αισχροκέρδιαν κινούμενος, να επιχειρήση εις το να αποσπάση και να ιδιοποιηθή πολύ ή ολίγον εκ των κτημάτων αυτής και αφιερωμάτων κινητών και ακίνητων επειδή ο τοιούτος θέλει παιδευτεί και θέλει τιμωρηθεί εξ αποφάσεως”.
Πιθανολογώ ότι ο ίδιος ο Κωνσταντάς προώθησε την επιθυμία του Άνθιμου για επικύρωση από τον πατριάρχη, λίγο πριν φύγει από την Κωνσταντινούπολη για να επιστρέψει στην πατρίδα του τις Μηλιές. Επίσης ενημέρωσε σχετικά τον Άνθιμο Γαζή, ο οποίος σε γράμμα του στον ξάδερφο του Κωνσταντά τον συγχαίρει για την επιστροφή “εις το φίλον έδαφος της Πατρίδος” και για την επικείμενη δουλειά του στο σχολείο των Μηλεών. “Εν Σχολείον μικρόν εις ταις Μηλιαίς με τον καιρόν ημπορούσε να γίνει καλλίτερον από εκείνον των Κυδωνιών[4]…. Έπειτα και ο Δανιήλ [Φιλιππίδης} συντρέχει και εγώ αλλά και άλλοι ίσως δια να γίνει με τον καιρόν ουχί Σχολείον απλούν αλλά Πανδιδακτήριον” και καταλήγει “Υγεία! Ειρήνη Σοι και καλόν κρασάκι!”
Έτσι αρχίζει μια τεράστεια προσπάθεια από τον Κωνσταντά επί τόπου αλλά και από τον Γαζή εκ του μακρόθεν, ο οποίος στέλνει τα πάντα από σπόρους να φυτεύσουν δέντρα γύρω από το σχολείο, μέχρι βιβλία (τα οποία σοι στέλνω διά του Δουνάβεως”!), χρήματα, όργανα διδασκαλίας (“Ο Στέφανος Δρούγκας μοι γράφει να σοι γράψω δια να φροντίσης περί των κειμένων μαθηματικών οργάνων εν τω Χορευτώ”), κλπ (“Φανέρωσον μοι αν μας χρειάζεται μια ηλεκτρική και πνευματική αντλία δια να τα προβλέψω και τι άλλο αναγκαίον”). Και συμβουλεύει τον (δύσκολου χαρακτήρος) Κωνσταντά “(αν τινές [των χωριανών] διστροπ΄ψσι μη τους συνερίζεσαι. Ηξεύρεις ότι τα καλά έχουσι και τους εχθρούς τους”.
Ο Κωνσταντάς αρχίζει να κτίζει την Σχολή στα 1913/14 (διαβάστε το περίφημο τρόπο που διάλεξε το χώρο με το κόλπο με τα τρία … συκώτια! [5]). Το κτίριο τελειώνει και αρχίζει η διδασκαλία το 1815. Στο μεταξύ δεν λείπουν και οι προσωρινές αποτυχίες. Πολλά από τα γράμματα μεταξύ του Γαζή και του Κωνσταντά χάνονται. Ο Δανιήλ Φιλιππίδης που είχε οξύτατες διαμάχες με συχωριανούς αποφασίζει να μην γυρίσει στις Μηλιές. Ο Γαζής θυμωμένος του τα ψέλνει και γράφει σε ένα γράμμα του προς στον Κωνσταντά “έγινε Ρώσος υπήκοος και θα ψοφήση στις λάσπες της Βασσαραβίας… Έρρετω ες κόρακας (κοινώς τον διαολοστέλνει!)” Τελικά, ο ίδιος ο Γαζής φτάνει στις Μηλιές το 1817.
Στις αρχές του 1818, η Σχολή ήταν ήδη σε πλήρη δράση, ένα υποδειγματικό εκπαιδευτικό ίδρυμα από τα καλύτερα της Ελλάδας. Με πλήρως εξοπλισμένη βιβλιοθήκη, ένα άνετο διδακτήριο, αρχαίες προτομές για διακόσμηση αλλά και δέντρα τριγύρω.
Κάτω από μια βελανιδιά έκανε και υπάιθριες παραδόσεις ο Κωνσταντάς. “Υπό την σκιάν της ταλαής και πυκνοφύλλου δρυός, επί στοιβάδος καθίμενου εδίδασκεν από πρωΐαν έως εσπέραν τους πανταχόθεν προσερχόμενους νέους, ουδένα παρ’ ουδενός λαμβάνων μισθόν της πολυτίμου διδασκαλίας του” λέει ο Καμηλάρις [6]. Και αλλού “Μίαν των αιθουσών του Σχολείου μετεποίησαν εις Βιβλιοθήκην, άνωθεν δε της θύρας έθηκαν την επιγραφήν ΨΥΧΗΣ ΑΚΟΣ” (φαίνεται στην φωτογραφία).
Δεν υπάρχει ερώτημα ότι ο εκπαιδευτικός αυτός οργασμός της Μηλιώτικης Σχολής οφείλεται στον ακαταπόνητο Κωνσταντά. Ο Γαζής περισότερο επικεντρωνονταν στην κατήχηση (για την Φιλική Εταιρεία) και στην προετοιμασία της επανάστασης.
Με την αποτυχία της επανάστασης στο Πήλιο, και ο Γαζής και ο Κωνσταντάς συνέχισαν να προσφέρουν στην ελεύθερη Ελλάδα. Ο Γαζής έγινε μέλος του Αρείου Πάγου και συμμετείχε στις πρώτες τρεις εθνοσυνελεύσεις ως εκπρόσωπος της Θεσσαλίας και αργότερα έγινε σχολάρχης στην Τήνο και τη Σύρο, όπου και πέθανε το 1828 σε ηλικία 70 ετών. Ο Κωνσταντάς έγινε Έφορος της Παιδείας (1824-1828) κάτι σαν υπουργός παιδείας, και αργότερα διορίστηκε από τον Καποδίστρια στη διοικητική επιτροπή του Ορφανοτροφείου της Αίγινας (1828-1834).
Ο Κωνσταντάς θα επιστρέψει στις Μηλιές το 1834, “υπέργηρος” λέει ο Καμηλάρις (ήταν 54 χρονών αλλά με τα μέτρα και σταθμά της εποχής ήταν υπέργηρος :)) και “ήρξατο εκ νέου μετά νεανικού ζήλου του υψηλού έργου της διαπλάσεως των ψυχών των νέων”. Και συνεχίζει “Το αγαπημένον του τέκνον, το Σχολείο πολλαχώς ελυμάνθη κατά την περίοδον της απουσίας του”. Τα αρχαία αγάλματα που κοσμούσαν την Σχολή εκλάπησαν. Ένας ιταλός ιατρός που επισκέφτηκε την Σχολή με την συνοδία τούρκων “αφήρεσεν ουκ ολίγα βιβλία κυρίως ιταλικά”. Τα όργανα εκλάπησαν από τους Τούρκους λέει ένας Άγγλος περιηγητής. Παρόλα αυτά συνεχισε μέχρι τον θάνατον του στα 1844 να διδάσκει. Από το 1838 η κοινότητα είχε προσλάβει και άλλον δάσκαλο να τον βοηθάει (Αλέξανδρο Παίσαρ), ο οποίος όμως δεν είχε το ανάστημα (ίσως είχε και προβλήματα υγείας) για να συνεχίσει το έργο του Κωνσταντά. Η αποτυχία του Κωνσταντά να βρεί διάδοχό του (προσπάθησε αλλά δεν τα κατάφερε) ήταν μια από τις πίκρες του στα τελευταία χρόνια της ζωής του. Η Σχολή σταμάτησε μετά τον θάνατό του. Το κτίριο είχε ήδη αρχίσει να καταρρέει.
Και έτσι φτάνουμε στο 1905 έτος της φωτογραφίας εδώ. “Εν Μηλέαις εφωτογραφήσαμεν το ήρειπωμένον οικοδόμημα της Βιβλιοθήκης εν ή εξεμέτρησε το ζήν ο σοφός ιεροδιάκονος Κωνσταντάς και τον όπισθεν του ιερού βήματος του ναού τάφον αυτού. Εν ταύτη σώζεται πολύτιμον αληθώς κειμήλιον το επιτραχήλιον του αοιδίμου διδασκάλου του έθνους Ανθίμου του Γαζή”…
Τι μαγικά φίλτα έβαλε η Τζέμα, η μητέρα τους, στο γάλα που πίνανε για να βγάλει αυτά τα δύο ιερά τέρατα των τεχνών, σκέφτομαι με αφορμή το εξαιρετικό άρθρο του Lifo για τον Αλμπέρτο Σαβίνιο που ανέβηκε σήμερα το πρωί και μου έφτιαξε την ημέρα (διαβάστε το εδώ).
Δεν το κρύβω ότι ο Σαβίνιο μου είναι περισσότερο αγαπητός από τον μεγαλύτερό του αδελφό. Εκτός από ζωγράφος, ήταν και μουσικός και συγγραφέας. Τα βιβλία του με έχουν κερδίσει κυρίως η “Τραγωδία της παιδικής ηλικίας” – για το βιβλίο αυτό έχω κάνει παλαιότερες αναρτήσεις με συγκεκριμένες αναφορές στο Βόλο: 764. “Αντικείμενα στο δάσος” Αλμπέρτο Σαβίνιο 1928 552. Αλμπέρτο Σαβίνιο (Αντρέα Αλμπέρτο ντε Κίρικο)
Απόμακρος στην ιδιοφυία του (όπως και ο πιο διάσημος αδερφός του) αλλά πολύ περισσότερο συναισθηματικός στα γραπτά του από τον “σκληρότερο” Τζόρτζιο. Αξίζει να διαβάσετε στα ελληνικά το αυτοβιογραφικό «Η παιδική ηλικία του Νιβάζιο Ντόλτσεμαρε» του Αλμπέρτο Σαβίνιο, εκδ. ‘Υψιλον, 1983, με αναφορές στο Βόλο (Νιβάζιο είναι αναγραμματισμός του “Σαβίνιο”. O Σαβίνιο παρόλο ότι γεννήθηκε στην Αθήνα είναι ιδιαίτερα επιρεασμένος από τα χρόνια του στην πόλη μας. Έχει γράψει και ένα πραγματικό ύμνο στο Βόλο, “Alla citta della mia infancia dico” (“Λέγω στην πόλη της παιδικής μου ηλικίας”) στο βιβλίο του Casa “La Vita” – που μένει ακόμα αμετάφραστο από τα ιταλικά, όπου λέει προς την πόλη της παιδικής του ηλικίας, το Βόλο:
“Ακόμα και όταν [βρίσκομαι] σε πόλεις που είναι πιο ήσυχες και ήρεμες, από πλατείες στολισμένες με όμορφους και περιποιημένους κήπους, από βεράντες στολισμένες με αγάλματα και φοινικόδερα, η πόλη της παιδικής μου ηλικίας μου ξανάρχεται στο μυαλό – ένα λιμάνι συνεχών επιστροφών – ο ευτυχισμένος κόλπος των παιδικών μου χρόνων. Η πόλη αναδύεται από την άσβεστη νοσταλγία μου, σαν ένα λυπημένο πνεύμα της μόνης ευτυχίας που μου χάρισε η ζωή. Και εγώ που τυφλωμένος έφυγα για πάντα από κοντά σου, κυκλωμένος από ακαταληπτες φωνές και πρόσωπα χωρίς έκφραση, σου στέλνω τον απελπισμένο χαιρετισμό του θαλασσοπόρου. “
Στην φωτογραφία η Τζέμα με τον Τζόρτζιο (αριστερά και τον Αντρέα Αλμπέρτο (δεξιά) την περίοδο του ΄Βόλου – ίσως από τοπικό φωτογράφο.
Αστεριάδης Αγήνωρ (1898 – 1977) Γυναίκες στον τρύγο, 1966 Εκτίθεται στην Εθνική Πινακοθήκη.
Καλό μήνα σε όλους. Το είδα τις προάλλες στις εθνική πινακοθήκη και μου θύμισε τη φωτογραφία από το 324. Κορίτσια και σταφύλια (Νέα Αγχίαλος ~1930), καθώς και την εξαιρετική περιγραφή του τρύγου στο Κατηχώρι από το βιβλίο «Το Κατηχώρι άλλοτε και τώρα» του Γ. Μπάρδη, 2008 που μπορείτε να διαβάσετε εδώ: 574. Τρύγος
Συνεχίζω με τις φωτογραφίες του Αρ. Ζάχου που άρχισα τις προάλλες. Αυτή είναι η μόνη απο τις 5-6 του απο την περιοχή μας που “κυκλοφορεί” στο ιντερνετ (κροπάρισμένη) και συνήθως ο υπότιτλος λεει Πορταριά. Αλλά δεν είναι. Το συζητούσαμε με τον αγαπητό Thanasis Germanos που αναγνώρισε την βρυση της Μπράνης στην Μακρινιτσα.
Σ’ αυτό το τρελό καλοκαίρι (στιγματισμένο από απρόσμενα και ενίοτε δυσάρεστα γεγονότα), καταφέραμε να περάσουμε ένα Σ/Κ στην Αθήνα. Το καινούργιο κτίριο της Εθνικής Πινακοθήκης, Το Μουσείο Γουλανδρή και το Μπενάκη ήταν οι προορισμοί μας. Και φυσικά, πάντα ψάχνω να βρω αν υπάρχει κάτι “δικό μας”.
“Πορτραίτο άνδρα”, Τζόρτζιο ντε Κίρικο (1909)Άλογα στην ακροθαλασσιά (περίπου 1930), Τζόρτζιο ντε Κίρικο
Aς ξεκινήσω από την Συλλογή του Ιδρύματος Γουλανδρή. Η συλλογή ιδιαίτερα εκλεκτική με έργου Picasso, Chagall, Matisse, Renoir, Miro, Kandinsky αλλά και Ελλήνων με ακόμα ένα κομμάτι της απίθανης λαϊκής αγοράς του Τέτση. Ιδιαίτερα καλή η οργάνωση του χώρου, η δωρεάν ακουστική περιήγηση (πατάς το νούμερο του πίνακα και ακούς την σχετική ιστορία/ανάλυση), και προσεγμένα και ευχάριστα τα πληροφοριακά φιλμ. Κόσμημα για την Ελλάδα και την Αθήνα. Ναι έχει και “δικά μας”. Δυο έργα του Ντε Κίρικο [1,2]. Το “Πορτραίτο άνδρα” είναι μια εξαιρετική μικροσκοπική (10×17 εκ.) ελαιογραφία που την έφτιαξε ο ζωγράφος στα 19 του χρόνια. Διαβάστε (ή και ακούστε) για το έργο αυτό του Ντε Κίρικο στο σύνδεσμο [1] παρακάτω. Η εικόνα εδώ δεν είναι δυνατόν να αποδώσει τα καταπληκτικά χρώματα του πίνακα. “Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα έργο γεμάτο υποσχέσεις, τις οποίες η κατοπινή διαδρομή του De Chirico κάθε άλλο παρά θα διαψεύσει”… Επίσης πάντα ενδιαφέροντα τα άλογα του Ντε Κίρικο (τα είχε “μανία” )
Πύργος στο Πήλιο (1890), Πολυχρόνη Λεμπέση, Εθνική Πινακοθήκη
Η Εθνική Πινακοθήκη ήταν συγκλονιστική. Η έκθεση για το 1821 είναι αδύνατον να μην συγκινήσει τους Έλληνες. Αλλά και η παρουσίαση της νεοελληνικής ζωγραφικής από το 19αι έως σήμερα ήταν δυνατή. Δείγμα σχετικό με την περιοχή ο Πηλιορείτικος Πύργος του Πολυχρόνη Λεμπέση (1890) που είναι ο πύργος Σουλεϊμάν-Καραγιαννόπουλου [3] στα Λεχώνια.
Τέλος στο Μπενάκη στην Βασιλίσσης Σοφίας είδαμε την “Πορταριά” του Edward Dodwell [4], τόμους του Ερμή του Λόγιου που τους πρώτους χρόνους του διεύθυνε ο Ανθ. Γαζής, και τοπικές ενδυμασίες των Τρικκέρων, της Σκοπέλου και της Σκιάθου. Και επειδή και ο άρτος χρειάζεται εκτός από τα θεάματα, το εστιατόριο με την ωραιότατα θέα στον Εθνικό Κήπο ήταν πολύ καλό – τα ντολμαδάκια Κάσου ήταν εξαιρετικά!
Όταν ήμουν μικρός Αύγουστος σήμαινε Μακρινίτσα [1]. Οπότε οι σχετικές φωτογραφίες με συγκινούν περισσότερο (π.χ. [2,3]. Σήμερα βλέπουμε μια ιδιαίτερη φωτογραφία της κρήνης της πλατείας παρμένη από το φωτογραφικό φακό του Αριστοτέλη Ζάχου. Ο Ζάχος [4] (1871−1939) είναι σημαντική προσωπικότητα που σχετίζεται με το Βόλο μιας και είναι ο αρχιτέκτονας και σχεδιαστής των ναών του Αγίου Κωνσταντίνου, Αγίου Νικολάου και Μεταμόρφωσης. Η φωτογραφία είναι από το [5]. Τα λιθανάγλυφα είχαν τότε χρώμα (άγνωστο τι χρώμα ήταν), όπως φαίνεται και στην φωτογραφία του βιβλίου των Hans Holdt και Hugo von Hoffmanstahl, Griechenland: Baukunst, Landschaft, Volksleben (Berlin, 1923) [6]. Το χρώμα “χάθηκε” με την συντήρηση/ανακαίνιση του 1938
Harmony in Nature does not preclude (in fact in most cases it includes organically) an agreesive relation between the various species. But the human “superiority” over the other animals is supposed to be based on the ability of complex thinking and advnaced emotions. In theory, such special capabilities should allow us to understand the advantages of an harmonious symbiosis – at least when there is no danger from the other side. But in theory only. Because reality demonstrates that either there are different species/levels of humans or there there is need for a lot more work to make everyone capable of understanding the necessity of such delicate balances. — This is a photo of Ina van Delden and it popped in my mind when I heard about the killing of “Kostis” – a Mediterranean monk seal found dead over the weekend and believed to have been shot with a spear gun. The seal was named after the fisherman who saved it as a pup after a storm in 2018. Humans are capable for the best and the worst.
Η αρμονία της φύσης δεν αποκλείει (μάλιστα περικλείει οργανικά τις περισσότερες φορές) την επιθετική σχέση ανάμεσα στα διάφορα ζώα-είδη. Αλλά η “υπεροχή” του ανθρώπου σε σχέση με τα άλλα ζώα υποτίθεται ότι βασίζεται στην δυνατότητα πολύπλοκης σκέψης και στο ανεπτυγμένο συναίσθημα. Θεωρητικά τουλάχιστον, αυτές οι ξεχωριστές ικανότητες έπρεπε να μας κάνουν να αντιλαμβανόμαστε τα πλεονεκτήματα της αρμονικής συμβίωσης, τουλάχιστον όταν ο κίνδυνος δεν υπάρχει από την άλλη μεριά. Όλα αυτά στην θεωρία. Γιατί η πράξη δείχνει ή ότι υπάρχουν διαφορετικά είδη ανθρώπου, ή ότι έχουμε πολύ δουλειά ακόμα μέχρι να φτάσουν όλοι στο σημείο να κατανοούν την αναγκαιότητα αυτών των λεπτών ισορροπιών. … Φωτογραφία στην Στενή Βάλλα της Αλοννήσου της Ina van Delden . Η φωτογραφία αυτή ήρθε αμέσως στο μυαλό μου όταν άκουσα για την θανάτωση του “Κωστή”, της φώκιας στην Αλόννησο από ανθρώπινο χέρι. O Kωστής πήρε το όνομα ενός ψαρά που τον έσωσε όταν ήταν ακόμη μικρό από μια καταιγίδα το 2018. Εξ ανθρώπου τα μάλα και τα κρείτω, λοιπόν.
)
