Created with GIMP
Μιας και ανεβαίνω σήμερα με το ΚΤΕΛ στην πατρίδα, θυμήθηκα αυτό το απόκομμα εισιτηρίου, που μου είχε στείλει ο φίλος της σελίδας Βασίλης Φραδέλος . Με ημερομηνία 21-7-1954 και κόστος 80 δραχμές που αντιστοιχούσε σε 2 σχεδόν ημερομίσθια ή 3-4 κιλά αρνιού. Σήμερα μου κόστισε 30 ευρώ (δηλαδή περίπου όσο λίγο πάνω από ένα ημερομίσθιο ή περίπου 5 κιλά αρνί πάνω κάτω)
Θα μπορούσα να την ανεβάσω μια μέρα με ψηλές θερμοκρασίες, και να κάνω ένα αστειάκι δροσιστικό. Αλλά δεν μου βγαίνει. Κοιτάω την φωτογραφία που είναι πανέμορφη. Ένας χωρικός με τα “κύκλα” στην πλάτη (που βοηθάνε στο βάδισμα σε παχύ χιόνι) έχει πάρει το δρόμο προς την Μακρινίτσα… Μα εκείνο που με συγκινεί ιδιαίτερα είναι ότι πρόκειται για ένα γράμμα/κάρτα γραμμένη από το χέρι της Σοφίας Τοπάλη. Ναι εκείνης της Σοφίας που το σώμα της κρέμονταν από το δέντρο της πλατείας των Κάτω Λεχωνίων στις 7 Ιουνίου 1944… Εκείνης της Σοφίας, που το όνομα της φέρει το λουλούδι Campanula sophiae Beauverd – ένα από αυτά που ανακάλυψε μαζί με τον ελβετό καθηγητή Gustave Beauverd στην δεκαετία του 30. Και είναι ιδιαίτερα συγκινητικό που κρατάω στα χέρια μου, αυτή την κάρτα, που έκανε το γύρο του κόσμου. Έφυγε από τα Κάτω Λεχώνια στις 3/9/1936, έφτασε στην Ελβετία με παραλήπτη τον κ. Martin που είχε γράψει στην Tribune de Geneve ένα άρθρο για τα κύκλα στις 9 Φεβρουαρίου του 1930. Εκεί, χρόνια πολλά μετά, ένας παλαιοπώλης την έβγαλε στο σφυρί, και ένας παλαβός από την Αμερική την αγόρασε για τέσσερα δολάρια, και την περίμενε πως και πως να την πάρει στα χέρια του για να την μοιραστεί ψηφιακά με τους συμπατριώτες του… Καλό Σαββατοκύριακο.
Επιστολή του 1877. Παραλήπτης ο οίκος μεταξιού Palluat & Testenoire της Λυών στη Γαλλία. Αποστολέας η εταιρία του Νικ. Αθ. Κοκωσλή.
Σε μια online δημοπρασία προσφέρεται (σε αλμυρή τιμή) αυτό το γράμμα του 1877 που σχετίζεται με την περιοχή μας. Ο παραλήπτης του γράμματος είναι ο οίκος μεταξιού Palluat&Testenoire στην Λυών της Γαλλίας που είχε εργοστάσια μέχρι και στο Λίβανο (η δεύτερη φωτογραφία είναι από την Αντιόχεια της Συρίας και δείχνει την αγοροπωλησία κουκουλιών στο τέλος του 19ου αιώνα (- Πηγή https://www.wikiwand.com/fr/Histoire_de_la_soierie_à_Lyon )
Εμπόριου κουκουλιών μεταξιού στην Αντιόχεια της Συρίας στο τέλος του 19ου αι. Πηγή:
https://www.wikiwand.com/fr/Histoire_de_la_soierie_à_Lyon
H σφραγίδα του αποστολέα αναδεικνύει την σχέση με την περιοχή μας. N. A. Cocoslis & Cie. Cie είναι η συντομογραφία για το C(ompan)ie που σημαίνει εταιρεία, και προφανώς πρόκειται για τον Νικόλαο Αθ. Κοκωσλή εκ Πορταριάς – ο οποίος άρχισε ως μέλος της επανάστασης του 1854 ως φοιτητής (“φύσει ἀποφασιστικού καὶ ῥιψοκινδύνου χαρακτῆρος” λέει μια βιογραφία του αργότερα), συνέχισε ως επιχειρηματίας στην περιοχή των Λεχωνίων κυρίως,και εξελέγη πολλάκις ως βουλευτής (“πάντα Τρικουπικός”) μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας το 1881.
Περισσότερες πληροφορίες στο μπλογκ του αγαπητού Aristides Papadopoulos http://anolehonia.blogspot.com/se…/label/Κοκοσλής%20Νικόλαος
Το μεταξουργείο Κοκωσλή περιγράφεται αναλυτικά στο άρθρο της κ. Μαρίας-Χριστίνας Χατζηιωάννου, στο θεματικό αφιέρωμα “Σηροτροφία–Μεταξουργία” σελ. 27-33, στο “ΔΕΛΤΙΟ” της Διεθνούς Επιτροπής για τη Διατήρηση της Βιομηχανικής Κληρονομιάς, περίοδος Γ΄, αριθμός τεύχους 1 -2010 του ελληνικού τμήματος του TICCIH που υπάρχει στο:
http://anolehonia.blogspot.com/…/lab…/Λεχώνια%20Μεταξουργείο
H αρχή της λειτουργίας του, σύμφωνα με το άρθρο αυτό ήταν το 1865, αλλά η κατασκευή του πρέπει να άρχισε νωρίτερα. Στην αναφορά του Ταγματάρχη Stuart, Βρετανού Υποπρόξενου στο Βόλο, σχετικά με το εμπόριο αυτής της Περιοχής κατά το έτος 1859, διαβάζουμε: “Ένα μεταξουργείο είναι σε πορεία κατασκευής στα Λεχώνια, 3 1/2 ώρες από το Βόλο, στους πρόποδες του Πηλίου. Ο ονομαστικός επικεφαλής της επιχείρησης είναι ένα Γάλλος, ονομαζόμενος Borne, αλλά το κεφάλαιο χορηγείται, όπως μαθαίνω από κάποιον Monsieur Maton, έναν συνταξιούχο έμπορο μεταξιού από τη Μασσαλία. Αν και η φλούδα μεταξιού (σημ. κουκούλι) είναι ένα από τα κύρια προϊόντα αυτής της περιοχής, οι κάτοικοι λίγο γνωρίζουν την αξία της στις Ευρωπαϊκές αγορές. Τις αλλαγές που έγιναν στη «ρίψη» από την εφαρμογή του ατμού και των βελτιωμένων μηχανών, τις αγνοούν απόλυτα και πιστεύουν ακόμα ότι το κουκούλι που τρυπιέται από την έξοδο του σκόρου (σημ. νύμφης) είναι άχρηστο. Σαν συνέπεια της άγνοιάς τους, ωφελούνται μόνο σε μικρό βαθμό από τους καρπούς τις εργασίας τους, ενώ τα κύρια κέρδη μένουν στους εμπόρους της Σμύρνης και της Θεσσαλονίκης που αγοράζουν με προμήθεια για Γαλλικούς οίκους. Ελπίζω ότι θα δω άμεσες παραγγελίες να φτάνουν εδώ σύντομα από την Αγγλία και αυτές οι παραγγελίες μπορεί πιθανόν να περιλαμβάνουν διάφορα είδη». […]
Το μόνο κτίριο που έχει απομείνει σήμερα φαίνεται στην φωτογραφία του αγαπητού Theodoros Gavardinas .
Μεταξουργείο Κoκωσλή
Πρόσφατη φωτογραφία: Theodoros Gavardinas
Ήταν η μέρα των εκλογών και επίτηδες διάλεξα αυτήν την ήρεμη και στοχαστική φωτογραφία του Κ. Ζημέρη.
H φωτογραφία δείχνει ένα χαρακτηριστικό στοιχείο παλιών πηλιορείτικων αρχοντικών. Τα ψευτοπαράθυρα. Μας λέει ο Κίτσος Μακρής στο βιβλίο του “Ψευτοπαράθυρα του Πηλίου”, Βόλος, 1957: “Τα πηλιορείτικα σπίτια, όπως και όλα τα σπίτια του βορειοελλαδίτικου τύπου, πάνω από τα κύρια παράθυρα του επάνω πατώματος, αμέσως μετά το γείσο της στέγης, είχαν φεγγίτες μe γύψο και χρωματιστά τζαμάκια. Με τo πέρασμα του χρόνου, καθώς καταργείται ο φεγγίτης, ενώ διατηρείται δ αρχιτεκτονικός τύπος τού σπιτιού, στη θέση τού φεγγίτη μπαίνει ζωγραφιστή απομίμησή του, τo ψευτοπαράθυρο. ’Από την απλοποιημένη απομίμηση του σχεδίου του φεγγίτη, το ψευτοπαράθυρο περνάει σε καινούργιες, δικές του μορφές. Όπως κάθε είδος, πού μπαίνει στη θέση ενός παλιότερου, στην αρχή είναι επηρεασμένο από το σχήμα τού παλιού. Σιγά-σιγά, όμως, ξεμακραίνει από αυτό και αποχτάει δικό του ύφος. ”
Eίναι άραγε Πορταριά; Δεν νομίζω. Ποιο είναι το αρχοντικό;
Εδώ έχουμε σήμερα ακόμη μια φωτογραφία από το 1897. Τα νέα για την υποχώρηση έχουν φτάσει. Ο Σμολένσκυ συμπτύσσεται στον Αλμυρό [1], ενώ ο διάδοχος τα μάζεψε για τον Δομοκό αφήνοντας την Θεσσαλία στους Τούρκους. Τα νέα φέρνουν τον πανικό. Από την Λάρισα έρχονται προς το Βόλο [2]. Οι Πηλιορείτες εγκαταλείπουν τα χωριά και κατεβαίνουν μέσω του Άνω Βόλου [3]. Στο λιμάνι επικρατεί συνωστισμός [4,5]. Κάτοικοι γίνονται πρόσφυγες. Τα κανόνια στοιβάζονται στα ελληνικά καράβια και κάποια ρίχνονται στο λιμάνι [6].
Η σημερινή φωτογραφία δείχνει μια άλλη μεριά της πόλης. Πρέπει να είναι η Πολυμέρη στο ύψος του Αγίου Κωνσταντίνου με τον όγκο της Γορίτσας να στολίζει το φόντο. Οι Πηλιορείτες από την μεριά του Παγασητικού (Αγριά, Λεχώνια, ποιος ξέρει μέχρι που) με τα βόδια (αγελάδες;) και τα πρόβατα από νοικοκυραίοι γίνονται πρόσφυγες… Εντυπωσιακή φωτογραφία κατά την γνώμη μου. Το επιβλητικό νεοκλασικό μου είναι άγνωστο – δεν το έχω ξαναδεί.
[1] 598. Σκάλα Αλμυρού 1897
https://www.facebook.com/MagnesiaStoPerasmaTouChronou/photos/a.255813411210720/601045093354215
[2] 498. H φυγή προς το Βόλοhttps://www.facebook.com/MagnesiaStoPerasmaTouChronou/photos/a.255813411210720/508558792602846/
[3] 756. Oι πηλιορείτες εγκαταλείπουν τα χωριά (1897)
https://www.facebook.com/MagnesiaStoPerasmaTouChronou/photos/a.255813411210720/775229269269129/?type=3&theater
[4] 733. Πανικός στο Βόλο (Μάιος 1897)
https://www.facebook.com/MagnesiaStoPerasmaTouChronou/photos/a.255813411210720/746010652190991
[5] 754. Kυνηγημένοι από τον πόλεμο, σήμερα και τότε
https://www.facebook.com/MagnesiaStoPerasmaTouChronou/photos/a.255813411210720/772025466256176
[6] 24. Πανικός στο Βόλο (1897https://www.facebook.com/MagnesiaStoPerasmaTouChronou/photos/a.255813411210720/260752927383435/?type=3&theater
Η Κυψέλη με σκαλωσιές (1959-60)…
Από τα ΓΑΚ Μαγνησίας
https://www.facebook.com/1742754155964144/photos/a.1742793639293529/2064259620480261/?type=3&theater
Στην ομάδα της Συζήτησης (https://www.facebook.com/groups/273892766348819/) είχαμε μια ενδιαφέρουσα κουβέντα που αξίζει (νομίζω) να την δούνε περισσότεροι. Άρχισε με την φωτογραφία Νο. 1 από τα ΓΑΚ του Ξενοδοχείου Κυψέλη. Ο αγαπητός φίλος Κώσταςμας έδωσε τις φωτογραφίες Νο. 2 & 3 που δείχνουν τις εργασίες θεμελίωσης της Κυψέλης στα 1959. Στην Νο. 3 φαίνεται καθαρά η διαδικασία πασσαλοεμπήξεως – ξύλινοι πάσσαλοι εμπήγονται στο έδαφος για να σταθεροποιήσουν τα θεμέλια. Μιας και η κατασκευή είναι δίπλα στη θάλασσα, το υπόστρωμα του εδάφους είναι χαλαρό και το βάρος της οικοδομής μπορεί να προκαλέσει καθιζήσεις. Για το λόγο αυτό πάσσαλοι αρκετού μήκους (συνήθως ~20 μέτρων) πιέζονται στην γη για να προσδώσουν την απαραίτητη σταθερότητα. Η ίδια τεχνική χρησιμοποιήθηκε και στην παλαιότερη θεμελίωση του Αγίου Κωνσταντίνου στην φωτογραφία Νο. 4 (από την συλλογή του ΔΗ.Κ.Ι.).
Εργασίες πασσαλοεμπήξεως στην θεμελίωση της Κυψέλης (η φωτογραφία βρίσκεται στο σημερινό ξενοδοχείο)
Εργασίες πασσαλοεμπήξεως στην θεμελίωση της Κυψέλης (η φωτογραφία βρίσκεται στο σημερινό ξενοδοχείο). Το βάρος που φαίνεται δίπλα στον εργάτη ανυψώνεται με τροχαλίες και σκοινιά και μετά το αφήνουν να πέσει από ύψος για να “καρφώσει” τον ξύλινο πάσσαλο (εδώ καρυδιά) στο μαλακό λόγω της θάλασσας έδαφος και να προσδώσει στερεότητα στα θεμέλια του κτιρίου.
Από την κατασκευή του Αγίου Κωνσταντίνου
Από τη συλλογή του ΔΗ.Κ.Ι.
Ο εκλεκτός φίλος Thanasis θυμήθηκε τον Δανιήλ Τσαγκαλία, απο τούς πιο παλιούς εργολάβους στο Βόλο, να λέει ότι η πασσάλωση σε οικοδομές της παραλίας γινόταν με μεγάλες καστανιές, κάτι που επιβεβαίωσαν και άλλοι. H τεχνική είναι πολύ παλιά και είναι παρόμοια με την τεχνική που χρησιμοποιήθηκε στην Βενετία (φωτογραφία Νο. 5) – όπου και εκεί χρησιμοποιήθηκαν ξύλινοι πάσσαλοι. Εύλογη είναι η ερώτηση κατά πόσο τα ξύλα αντέχουν σε ένα τέτοιο περιβάλλον (σε θαλασσινό νερό που υπάρχει στο υπόστρωμα του εδάφους), η απάντηση είναι απλή – άντεξαν στην Βενετία για αιώνες. Ο λόγος είναι ότι βρίσκονται σε ένα περιβάλλον που η ύπαρξη οξυγόνου είναι ελάχιστη, άρα ένας από τους σημαντικούς παράγοντες που συνεισφέρουν στην διάβρωση του ξύλου. Προφανώς οι πάσσαλοι της Βενετίας άντεξαν την διάβρωση για αιώνες. Παρεμπιπτόντως όπως μας όπως μας είπε ο φίλος πολιτικός μηχανικός Christos από τα μέσα της δεκαετίας του 70 έχουμε σχεδόν αποκλειστικά με πασσάλους από σκυρόδεμα, προκατασκευασμένους ή έγχυτους επί τόπου.
Γκραβούρα που δείχνει την έμπηξη πασσάλων στην Βενετία.
Όσον αφορά την Βενετία, η καθίζηση της δεν προέρχεται από τους πασσάλους. Κατά τον 20ο αιώνα ανοίχτηκαν πολλά αρτεσιανά πηγάδια στην περιοχή με αποτέλεσμα να πέσει ο υδροφόρος ορίζοντας και να αρχίσει η καθίζηση. Διαπιστώθηκε ότι αιτία ήταν η αφαίρεση νερού. Σήμερα η βύθιση έχει σχεδόν σταματήσει όταν τα αρτεσιανά πηγάδια απαγορεύθηκαν στην δεκαετία του 1960.Και για γενική μόρφωση (συγνώμη αλλά μόνο στα αγγλικά) δείτε αυτό το https://www.youtube.com/watch?v=B3INp81NimE με ενδιαφέρουσες γραφικές παραστάσεις του προβλήματος.
Documenting the #TeamKaras Lymphoma Fight
the mark cuban weblog
Το Παλιό Παντοπωλείο στο σιδηροδρομικό σταθμό της Ανω Γατζέας
The Friends of the Kalderimi of South Pelion
