Στην συζήτηση που γίνεται τον τελευταίο καιρό περί της ιστορίας της περιοχής, εκφράστηκε η άποψη ότι η ονομασία “Μουτζούρης” για το τραινάκι των Μηλεών είναι νεολογισμός και μάλιστα κάποιοι είναι και ιδιαίτερα αρνητικοί όταν τον βλέπουν να χρησιμοποιείται. Διαισθητικά εγώ έβλεπα (έστω και από μακριά) ότι η λέξη χρησιμοποιείται με πολύ αγάπη από τους ανθρώπους τ
ης περιοχής. Έτσι μου γεννήθηκε η απορία για την προέλευσή της και την ιστορία της.
Και δεν υπάρχει καλύτερη πηγή για να μας φωτίσει από τον σημερινό σταθμάρχη κ. Γιώργο Αποστολέρη, που προσωπικά τον θυμάμαι όταν είμασταν ακόμα σε μονοψήφιες ηλικίες να παίζει με τραινάκια στο πατρικό του σπίτι. Μου είπε λοιπόν ότι άκουγε από τον πατέρα του και τους ανθρώπους του σιδηροδρόμου ότι η λέξη “Μουτζούρης” εμφανίστηκε στην δεκαετία του 1960 (μέση προς το τέλος) και επρόκειτο μάλλον για ταπεινωτικό προσδιορισμό. Καθώς η πόλη είχε αρχίσε να συνέρχεται από τους σεισμούς και μια γενική, τεχνιτή ίσως, αίσθηση “προόδου” διακατείχε τους παροικούντας περί την Δημητριάδος (πολιτικά πρόσωπα, εισαγγελείς, αστυνόμους, στρατιωτικους, εμπόρους), το τραινάκι βρέθηκε να εκφράζει στα μάτια τους μια εικόνα παρωχημένη. Ίσως συνηγορούμενοι και από τις κυρίες τους (αυτές που μέναν προς τα Κύματα) που αγανακτούσαν με την σκέψη ότι τα σωματίδια του καπνού του τραίνου μπορούσαν να έχουν αρνητικά αποτελέσματα στην … απλωμένη μπουγάδα τους 
🙂, άρχισαν να αποκαλούν το τραινάκι σκωπτικά “Μουτζούρη”. Και βέβαια δεν έμειναν σε λέξεις αλλά προχώρησαν και σε πράξεις που τελικά είχαν αποτέλεσμα την απομάκρυνση του τραίνου.
Άρα αν καταλαβαίνω καλά, η άποψη αυτή υποδεικνύει ότι το “Μουτζούρης” δεν είχε εγγενή προέλευση από το μουτζούρωμα του προσώπου των επιβατών (που ήταν ίσως περισσότερο θέμα για το μηχανοδηγό), αλλά είχε ήταν μια έκφραση με καθαρά επιθετικό χαρακτήρα που ήταν συνδεμένη με το θέμα της απομάκρυνσης του τραίνου. Η ουσία είναι όμως – και εδώ είναι ίσως και το πιο σημαντικό σημείο – πως η συμπάθεια του κόσμου το μετέτρεψε από επιθετικό προσδιορισμό σε αγαπησιάρικο υποκοριστικό που επιβίωσε μέχρι και τις μέρες μας.
Τα χαιρετίσματα στην αγαπημένη μου πατρίδα.
ΣΗΜ. Η φωτογραφία είναι του Ι. Διαμαντόπουλου από την δεκαετία του 1930.
