Λεπτομέρεις από καρτ ποστάλ με χειρόγραφη λεζάντα “Ραφανίδης-Ζημέρης”. Τέλος δεκαετίας 1920 υποθέτω. Προσέξτε και την αμερικάνικη σημαία στο ταξιδιωτικό πρακτορείο – διαφήμιση των ταξιδιών (ή και της μετανάστευσης) εκεί.
ΣΗΜ. Από τον ιστότοπο του ξενοδοχείου “Αίγλη” διαβάζω ότι η ανέγερση του Παλλάς ξεκίνησε το 1921 και ολοκληρώθηκε το 1928 με το άνοιγμα του. Ήταν ιδιοκτησία της οικογένειας Σκρέτα, από όπου πήρε και το όνομα της η στοά που ενώνει τα δύο ξενοδοχεία.
Mε δυνατότητα μεγέθυνσης σε μεγάλη ευκρίνεια και πολλές λεπτομέρειες εδώ:
https://bibliotheque-numerique.icp.fr/viewer/9635/?offset=#page=1&viewer=picture&o=&n=0&q=
Ψάξτε και βρείτε που είναι τα ακόλουθα:
– Τρία όρνια
– Κόκκινος ΄λάκος
– Μπαρμπούτη (!)
– Κοπέλας νερό
– Μεγάλο Κοτρώνι
– Σταμούλη Πλαγιά
– Οβρυά Γάλα
– Ντομουρλάρ ( ; )
ΣΗΜ
Και εδώ Φλαμπούρι, Βένετο, Κεραμίδι: https://bibliotheque-numerique.icp.fr/viewer/9651/?offset=3
Ξεκινήσαμε από εκεί που υπήρχαν έλάχιστες αναφορές στο διαδίκτυο για την τοπική ιστορία, να υπάρχουν πολλοί ιστότοποι που αναπαράγουν χωρίς κανένα έλεγχο λανθασμένες πληροφορίες. Ο λόγος για την ανάρτηση αυτή είναι η λανθασμένη πληροφορία που αναμασιέται στο διαδίκτυο ότι “κατά τη διάρκεια του Β’ παγκοσμίου πολέμου το 1943 οι δυνάμεις κατοχής έβαλαν φωτιά στο χωριό και τα περισσότερα βιβλία, αντικείμενα και συλλογές της σχολής καταστράφηκαν.”
Η βιβλιοθήκη ΕΥΤΥΧΩΣ τον Σεπτέμβιο του 1943 που κάψαν οι Γερμανοί μέρος του χωριού ΔΕΝ ΕΠΑΘΕ ΤΙΠΟΤΑ . Και προσωπικές μαρτυρίες έχουμε (Theodoros Gavardinas) και σοβαρές πηγές (π.χ. πτυχιακή εργασία από το Παν. Θεσσ. Ουρανία Τόπα, επιβλ. Νάσια Γιακωβάκη και Ρικα Μπενβενίστε, 2005 σελ. 64). Τι έγινε λοιπόν εκεί τον 20ο αιώνα;
To κτίριο της Μηλιώτικης Σχολής που κτίστηκε από τον Κωνσταντά και τον Γαζή, στις αρχές του 20ου αιώνα και στέγαζε την βιβλιοθήκη, είχε αρχίσει να καταρρέει. Χαρακτηριστική η φωτογραφία του Γ. Λαμπράκη στα 1905 (αριστερά) που δείχνει την περίφημη επιγραφή “Ψυχής Άκος” δίπλα με τα γκρεμισμένα ντουβάρια (το αναφέρει ως “το ήρειπωμένον οικοδόμημα της Βιβλιοθήκης”). Με το κτίριο να καταρρέει τα βιβλία και αντικείμενα της βιβλιοθήκης μετεφερθησαν στο γραφείο της κοινότητας όπου ήταν εγκαταλελειμενα για αρκετά χρόνια.
Το 1928 με δωρεά της Αιγυπτιώτισσας Κρυσταλλίας Οικονομάκη κτίστηκε ένα καινούργιο κτίριο με ένα όμορφο αέτωμα και την επιγραφή όπως φαίνεται στην καρτ ποστάλ του Ζημέρη (πάνω δεξιά). Όπως είπα και πριν το 43 η βιβλιοθήκη ΔΕΝ έπαθε τίποτα. Με τους σεισμούς του 55, το κτίριο δεν άντεξε και υπέστει ανεπανόρθωτες βλαβες. Η στέγη έπεσε και το αέτωματα αφαιρέθηκε. Πρόχειρες επισκευές έγιναν τα επόμενα δύο χρόνια, στην διάρκεια των οποίων τα βιβλία φυλλάσονταν σε σπίτια του χωριού. Στην μάλλον κακή οπτικά αυτή κατάσταση έμεινε μέχρι και το 1972 περιηλθε στο Υπουργειο Παιδειας και έγινε η ανακατασκευή του κτιρίου, με κρατικη δαπανη και σχέδια του αρχιτέκτονα Άργη Φιλιππίδη, σε πηλιορείτικο ρυθμό, όπως υποχρέωναν οι πολεοδομικοί κανόνες για το Πήλιο.
Ο λόγος για το μπέρδεμα είναι ότι πρόκειται για δύο διαφορετικά κτίρια (η Βιβλιοθήκη-δωρεά της Οικονομάκη και το αρχικό κτίριο της Μηλιώτικης σχολής. Δείτε το χάρτη στα σχόλια. Στα αριστερά κοντά στην πλατεία και την εκκλησία των Ταξιαρχών είναι το κτίριο της Βιβλιοθήκης (1928-σήμερα). Δεξιά στο χώρο του σημερινού Γυμνασίου ήταν το αρχικό κτίριο της Μηλιώτικης Σχολής. Ότι είχε απομείνει από το αρχικό κτίριο καταστράφηκε το 1943. Η βιβλιοθήκη και το περιεχόμενό της είχε ήδη μεταφερθεί (από το 1928) στο κτίριο-δωρεά της Οικονομάκη.
Σχετικές πηγές:
No. 872. Η Σχολή των Μηλεών και τα 3 συκώτια
https://www.facebook.com/MagnesiaStoPerasmaTouChronou/photos/a.255813411210720/902511756540879/
No 1620 Μηλιώτικη Σχολή (1905)
https://www.facebook.com/MagnesiaStoPerasmaTouChronou/photos/a.255813411210720/4123444627780893/
Συζητήσεις στην ομάδα της .. Συζήτησης με το θέμα αυτό
https://www.facebook.com/groups/273892766348819/search/?q=%CE%AC%CE%BA%CE%BF%CF%82
Πτυχιακή εργασία στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας:
Ουρανία Τόπα “Προσεγγίζοντας την Βιβλιοθήκη των Μηλεών: Ιστορία του Βιβλίου και Διαφωτισμός”, επιβλ. Νάσια Γιακωβάκη και Ρικα Μπενβενίστε, 2005 σελ. 64
Φωτογραφία από άλμπουμ γερμανών επισκεπτών (απο τρέχουσα δημοπρασία). Είναι ο καιρός που το τραινάκι βασιλεύει και κάνει τις ζωές των χωριών πολύ ευκολότερες με την μεταφορά όχι μόνο επιβατών αλλά τροφίμων, φαρμάκων, κλπ. Σε λίγα χρόνια τα έργα οδοποιίας προχωρούν. Διαβάζω στο [1] ότι το 1934 γίνεται ο αμαξητός δρόμος μέχρι τα Καλά Νερά και το 1936 ένας χαλικόδρομος από την παραλία της Μπούφας μέχρι τις Μηλιές και δρομολογούνται τα πρώτα λεωφορεία 24 θέσεων. “Το τραινάκι αρχίζει να νοιώθει την ζεστή ανάσα του ανταγωνισμού” [1].
[1] Γιώργος Ναθένας – Μηλίτσα Καραθάνου “Το τραινάκι του Πηλίου”, Εκδ. Μίλητος, 2004, ISBN: 960-8033-28-4
Εντυπωσιακή αεροφωτογραφία από φωτογραφικό αεροσκάφος της Πολεμικής Αεροπορίας, ίσως αρχή δεκαετίας ’60. Από το αρχείο Παύλου Σ.Μελά (ευχαριστώ πολύ Stavros Melas!)
Για να ακούσω σχόλια. Ανοίξτε την σε πλήρη οθόνη και μετά ξανά κλικ για πλήρη μεγέθυνση. Είναι φοβερή η λεπτομέρεια.
Από τα σχόλια στο FB: ΜΕΤΚΑ (άρα χρονολόγηση 1962 και αργότερα). Aεροδρόμιο Ν. Ιωνίας. Κυκλικός κόμβος με την Αργώ μπροστά στο λιμάνι.
ΜΕΤΚΑ. Aεροδρόμιο Ν. Ιωνίας. Κυκλικός κόμβος με την Αργώ μπροστά στο λιμάνι.
Νο. 1678 Οι φυλακές στο Βόλο
———————————
Διατίθεται από οίκο δημοπρασιών της Θεσσαλονίκης σε μάλλον τσουχτερή τιμή. Είναι φωτοκάρτα με ημερομηνία 1911 και προορισμό την Αυστρία.
Την τρομερή αυτή σιδερόπορτα την έχουμε ξαναδεί σε 4 άλλες φωτογραφίες
661. Η χοροεσπερίς υπέρ των φυλακισμένων
https://www.facebook.com/…/p.666101…/666101296848594/…
Εδώ η πηγή δεν έδινε πληροφορίες αλλά από το χτισμένο κάτω μέρος που φαίνεται στην ανάρτηση 928 φαίνεται ότι είναι ~1930. Μου είχε κάνει εντύπωση ότι τότε οι τοπικοί σύλλογοι έκαναν έρανους και εκδηλώσεις για την απελευθέρωση φυλακισμένων.
No. 928. Οι φυλακές του Βόλου (1928)
https://www.facebook.com/…/a.255813411…/973805406078180/
No. 1383 Του Αγίου Ελευθερίου, οι φυλακές στην Πλατεία Στρατώνος και η φιλανθρωπική δράση για την απελευθέρωση των κρατουμένων.
https://www.facebook.com/MagnesiaStoPerasmaTouChronou/posts/2462908400501199
Η φωτογραφία του Jean Binot είναι του 1902.
Σε θυμήθηκα πάλι σήμερα Simon. Και έτσι σε φαντάζομαι. Να διασχιζεις μυστικές θάλασσες, όρθιος πάνω σε άλογο, σαν την φωτογραφία που μας χάρισες. Λείπεις…
Η ακούραστη φίλη Μένη Παρθένη (ευχαριστώ πολύ!) εντόπισε αυτή την φωτογραφία σε ένα άλμπουμ με το τίτλο Πήλιο στο αρχείο της ΧΑΝΘ με μόνη αναφορά το έτος 1927. Το γήπεδο δίπλα στην θάλασσα και οι στενές γραμμές του τραίνου δεν αφήνουν καμία αμφιβολία ότι είναι το πάρκο του Βόλου.
Παραθέτω κάποια στοιχεία που δένουν με τον συγκεκριμένο αγώνα. Πρώτα το όνομα ενός από τους .. ποδοσφαιριστές, Άγγελος Μεσσάρης που αργότερα έγινε παίκτης του Παναθηναϊκού! Στο άλμπουμ της ΧΑΝΘ [2] λέει. “Το 1927 καταγράφεται η πεζοπορία τεσσάρων Αθηναίων οι οποίοι έφτασαν στις 30 Ιουλίου 1927 στη κατασκήνωση με τα πόδια (!!!) από την Αθήνα… αφού περπάτησαν επί 11 ημέρες και μέσω Ευβοίας έφτασαν στο Πήλιο”. Ανάμεσα στους τέσσερες αυτούς τρομερούς οδοιπόρους ήταν και ο Άγγελος Μέσσαρης που ήταν τότε 17 χρονών [3] και ενώ έπαιξε στο ΑΠΟ Γουδή από 15 χρονών, και το φθινόπωρο του 1927 πήγε στην ομάδα των Αθηνών όπου έκανε σύντομη αλλά μεγάλη καρριέρα. Στα επόμενα 5 χρόνια, ο “Ξανθος ¨Αγγελος” – όπως τον βάφτησαν οι οπαδοί του Παναθηναϊκού έπαιξε σαν μέσα δεξιά και έβαλε 52 γκολ(!). Να είναι άραγε εκείνη η φιγούρα που δεν μπόρεσε να την παρακολουθήσε ο φακός και αχνοφαίνεται; Μαλλον όχι, γιατί έφτασε μετά σπο τον αγώνα… Εγκατέλειψε τα γήπεδα 22 χρονών για να σπουδάσει στο Πολυτεχνείο.
Στο ίδιο βιβλίο μας λένε ότι οι παίχτες της ΧΑΝΘ κατέβαιναν πεζοπορία στον Βόλο όπου και διανυκτερευαν και έπαιζαν με τον “Αθλητικό Όμιλο Βόλου”. Τέτοιο όνομα ομάδας δεν υπάρχει. Νομίζω ότι αναφέρονται στον Όμιλο Εκδρομέων Βόλου. Ο Γρηγόρης Καρταπάνης στο άρθρο του [1] στην Θεσσαλία λέει:
“Μεγάλος αριθμός μελών της Χριστιανικής Αδελφότητος Νέων Θεσσαλονίκης (της γνωστής ΧΑΝΘ) παραθερίζει στις κατασκηνώσεις της Οργάνωσης στον Αη – Γιάννη Κισσού και οι επικεφαλής της ανταποκρίνονται στην πρόσκληση του Ο.Ε.Β για αγώνες ποδοσφαίρου και βόλεϊ στον Βόλο. Στο μίνι τουρνουά που διοργανώνεται φαίνεται πως θα συμμετέχει κι ο Γυμναστικός Σύλλογος Βόλου που θεσμοθετεί «επαμειβόμενον έπαθλον Ε. Ζηργάνου» στο ποδόσφαιρο, το οποίο θα κατακτήσει η ομάδα που θα επικρατήσει στους ετήσιους αυτούς αγώνες για τρεις συνεχείς χρονιές. Προφανώς υπήρχε η πρόθεση να γίνουν θεσμός οι καλοκαιρινές αθλητικές συναντήσεις της ΧΑΝΘ με ομάδες του Βόλου, κάτι που όπως φαίνεται ευοδώθηκε μιας και στις 8/7/1927 πληροφορούμαστε στον τοπικό Τύπο για το ματς Ο.Ε.Β. – ΧΑΝΘ 3-0. “
Και μια διαφορετική πληροφορία. Έψαξα αν βρώ τι ακριβώς είναι η Χ.Α.Ν.Θ. Αποτελεί παράρτημα της γνωστής YMCA, μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης (χριστιανικό κίνημα) που δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 110 χώρες και ιδρύθηκε στο Λονδίνο το 1844.
Aρχικά ονομάστηκε Χριστιανικός Σύλλογος Νέων Ανδρών, και στόχευε στην εφαρμογή των χριστιανικών αρχών αναπτύσσοντας ένα υγιές «σώμα, μυαλό και πνεύμα». Βασίστηκε σε ένα φιλοσοφικό κίνημα των αρχών του 19ου αιώνα με το όνομα Muscular Christianity που μεταφράζεται ελευθερα σε … “Χριστιανισμός με μπράτσα”.. και κήρυττε την πνευματική αξία του αθλητισμού, ιδιαίτερα των ομαδικών αθλημάτων.
ΣΗΜ1. Μόνο η θέση του κλειδιού αλλαγής τροχιάς είναι λίγο περίεργη. Ο Σταθμάρχης μου είπε ότι έπρεπε να είναι μεταξύ Νικοτσαρα και Περραβου αλλά συμφώνησε ότι εκεί το πάρκο είναι στενό. Υπήρχε και άλλο τέτοιο σημείο;
ΣΗΜ2. Άλλες αναρτήσεις σχετικές με το ποδόσφαιρο στο πάρκο έχουμε εδώ:
Νο. 1185 Γ.Σ.Βόλου-ΧΑΝΘ 0-0 Κυριακή 18/7/1926 ;
https://www.facebook.com/…/a.25581341…/1521507387974643/
No 1596. Πλατεία Γεωργίου Α’, ποδόσφαιρο( ; ) και το Αγγλικό Προξενείο
https://www.facebook.com/…/gm…/3747047985420561/
[1] https://www.taxydromos.gr/…/316814-gr-kartapanhs…
[2] Κατασκήνωση ΧΑΝ Πήλιο 1924-2014 90 Χρόνια Ιστορία, Θεσσαλονίκη 2014, σελ 30
Βολιώτης (OK, από την Αγριά…). Πρωτοπόρος. Διαφορετικός. Και γιατί όχι, δεν είναι κακό, διάσημος. Χρόνια πολλά πριν, σε ανύποπτο χρόνο, τον είχε συναντήσει ο Στρατής Μυριβήλης στον Βόλο και έγραψε στο βιβλίο του “Απ’ την Ελλάδα”:
«Ανάμεσα στις ευχάριστες εκπλήξεις που με περίμεναν στον Βόλο, ήταν και ένα παιδάκι έξι ή εξήμισυ χρονών που ανακάλυψα προικισμένο με το θείο δώρο του ταλέντου. Ο μικρός αυτός με τις ποδίτσες της πρώτης δημοτικού και με τα γκρίζα γελαστά ματάκια του, είναι από τώρα ένας αυτοδίδακτος μικροσκοπικός συνθέτης. Μου έπαιξε στο πιάνο δύο συνθέσεις του που με κατέπληξαν. Τη μια την έλεγε ”Οι καμπάνες” και την άλλη ”Ο χορός”. Πρέπει να δει κανείς τα μικροσκοπικά δαχτυλάκια του να αγωνίζονται να πιάσουν τις θαυμάσιες συγχορδίες που κανείς δεν του δίδαξε, πρέπει να ακούσει τους χρωματισμούς και τα χαριτωμένα ευρήματά του, για να καταλάβει το νόημα του Ευαγγελιστού που είπε: “Πνεύμα ο Θεός και όπου θέλει πνέει”. Το πήρα στα γόνατα και το ρώτησα: “Γιατί το ονόμασες Οι καμπάνες, Βάγγο μου;” Kαι ο Βάγγος τύλιξε στο λαιμό μου τα χεράκια του, με κοίταξε με απορία και απάντησε χαμογελώντας: “Δεν ξέρω! Έτσι!” Για να δούμε τι επιφυλάσσει η μοίρα σε τούτο το Βολιωτάκι…”
Και έγινε οικείο όνομα στις τέσσερες γωνιές της γης.
Η φωτογραφία του – μικρός στον Βόλο παίζoντας πιάνο – είναι από το βίντεο που ανέβασε ο φίλος ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΤΣΙΝΑΡΗΣ στην σελίδα της συζήτησης. Δείτε το εδώ:
https://www.facebook.com/katsinares/videos/10210606723714931
Είναι συνέντευξη του Βαγγέλη Παπαθανασίου στον Τ. Μητρογώγο. Περάστε τα πρώτα 1:45 αν βιάζεστε, (έχει τα Chariots of Fire) – από εκεί αρχίζει το μέρος της συνέντευξης που ο Βαγγέλης αναφέρεται στο Βόλο που θυμάται. Μην δώστε προσοχή σε κάποιες μικρές ανακρίβειες – ο χρόνος έχει αυτό το αποτέλεσμα. Νομίζω πως η ευαισθησία του βγαίνει πολύ αυθόρμητη. Το άκουσα με ευχαρίστηση. “Έλιωσα” όταν είπε “Νομίζω πως είμαι πολύ τυχερός που γεννήθηκα στο Βόλο”…
Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα τον σκεπάσει.
Όμορφη. Από δημοπρασία στο ebay.
Documenting the #TeamKaras Lymphoma Fight
the mark cuban weblog
Το Παλιό Παντοπωλείο στο σιδηροδρομικό σταθμό της Ανω Γατζέας
The Friends of the Kalderimi of South Pelion
Η Μαγνησία στο Πέρασμα του Χρόνου 