Χρόνια πολλά στις μητέρες. Στην διαχρονική τους αξία που την συναντάμε από την Κουροτρόφο του Σέσκλου του 4800 π.Χ. [1] και την Ηδίστη της μακεδονικής Δημητριάδας του 3ου αι. π.Χ. [2] μέχρι εδώ στις φωτογραφίες των μητέρων με τα παιδιά τους στο αρχείο Κ. Ζημέρη (*) – ίσως να αναγνωρίσετε και κάποιες (πείτε μας!)
Αν έχετε επισκεφτεί το Μουσείο Γουλανδρή στο Παγκράτι (αν δεν έχετε πάει και μπορείτε να πάτε) είναι αδύνατον να χάσετε το τεράστιο (2,5 χ 8 μέτρα!) έργο ζωγραφικής με τίτλο “Λαϊκή αγορά” του Παναγιώτη Τέτση. Εκεί στην αριστερή γωνία με τα στοιβαγμένα καφάσια, είναι ένα που γράφει Συνεταιρισμός Κάτω Λεχωνίων.
Το παρατήρησε η αγαπητή φίλη Nikoleta Tzani και μου έστειλε μήνυμα. Η φωτογραφία του έργου είναι από τον ιστότοπο του Μουσείου https://goulandris.gr/…/tetsis-panayiotis-street-market και οι λεπτομέρειες της Νικολέτας (ευχαριστώ πολύ). Θα μου πεις ε και τι έγινε; Κι όμως… Aυτό είναι ένα από τα πιο δημοφιλή έργα του ζωγράφου. Γιατί άραγε; Γράφει η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης: «Είναι να απορείς … πώς κατάφερε να ζωγραφίσει αυτό το γιγάντιο έργο με φιγούρες που ξεπερνούν το φυσικό μέγεθος, στον στενό χώρο του λιλιπούτειου ατελιέ του Τέτση. Τέσσερα χρόνια χρειάστηκαν στον ζωγράφο για να ολοκληρώσει το μνημειακό αυτό σύνολο, μια ζωφόρο που ξεπερνά τα πενήντα μέτρα. Είναι ένας φόρος τιμής στο λαϊκό δρώμενο που ξετυλίγεται κάθε Παρασκευή στην Ξενοκράτους, μπροστά στην πόρτα του. Ίσως αυτή η απροσδόκητη ποιητική εκ του συστάδην να χάρισε ακόμη μεγαλύτερη οικειότητα σ’ αυτή τη σύνθεση τη γεμάτη ζωικό παλμό, όπου ο θεατής συγχέεται με τα πρόσωπα του έργου κι έχει την ψευδαίσθηση ότι συμμετέχει, βουτηγμένος κυριολεκτικά στο χρώμα». Τέτοια έργα αποκτούν διαχρονική σημασία αποδοχή και η παρουσία έστω και αυτής της μικρής λεπτομέρειας αποκτά μια διαφορετική σημασία. Στα μάτια μου, παίρνει μια διάσταση αποδοχής του καθοριστικού ρόλου της πρωτογενούς παραγωγής και της συγκεκριμένης περιοχής των Λεχωνίων. Εντάξει δεν είμαι και πολύ αντικειμενικός… Βλέπω να πουλάνε ΕΨΑ εδώ στην Αμερική και λιγώνομαι…
Κάπου στην Κουκουράβα γύρω στα 1975. Πίσω από την τσίκνα του οβελία, η αποπνικτική αγκαλιά του μεγάλου αδελφού (moi). Χρόνια πολλά και Χριστός Ανέστη! Χρόνια πολλά στους εορτάζοντες σήμερα και αύριο.
Τα άτομα που μας έχουν χαρίσει γέλιο, πρέπει πάντα να τα τιμάμε, έγραψε ένας φίλος σήμερα. Καλό της ταξίδι. —————————– από το https://youtu.be/q9X4_3I-FhQ?t=175 (από την ΕΡΤ) Σουσού: Κατάλαβες δηλαδή; Όλος ο καλός κόσμος να αναχωρεί για διακοπάς, κι εγώ να μένω στο Βύθουλα μαζί με τις τσοκαρίες ίσα κι όμοια.
Παναγιωτάκης: Σε πειράζει αυτό; Eίναι ανάγκη δηλαδή τώρα;
Μαντάμ Σουσού: Μήν είσαι ανόητος Παναγιωτάκη! Είδα προχτές αυτή την σαχλή, την κυρία Τσίρου, και μου είπες ότι αναχωρεί για Κηφισιές και Πορταριές (*)… Και που θα πάτε εσείς μαντάμ Σουσού; Της κοπάνισα κι εγώ ένα Μπιαρίτζ (**) στο κεφάλι και ησύχασε.
Παναγιωτάκης [απαντάει ξαφιασμένος]: Τι είναι αυτό;
Μαντάμ Σουσού: ..έρετρο [το πρώτο σύμφωνο δεν ακούγεται καθαρά]
Παναγιωτάκης [άκουσε φέρετρο και απαντάει μπουκωμένος]: Ρεεεε!
Μαντάμ Σουσού: Γαλλική εξοχή του καλού κόσμου.
Παναγιωτάκης: Α… Να πας μόνη σου. ————-
(*) Η “Μαντάμ Σουσού” του Δ. Ψαθά άρχισε να δημοσιεύται σε συνέχειες στον Οικογενιακό Θησαυρό στα 1939. Τον καιρό εκείνο, η Πορταριά ήταν προορισμός διακοπών των πλουσίων κυρίως λόγω του φημισμένου Ξενοδοχείου “Θεοξένια”. Διαβάστε στο κείμενο του Γιάννη Τσίγκρα ΤΟ «ΘΕΟΞΕΝΙΑ» ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ https://giannistsigkras2012.blogspot.com/2012/03/5_06.html Η καρτ ποστάλ είναι του Στεφ. Στουρνάρα (από πολύ νωρίτερα ~1910) (**) Biarritz είναι η “Μύκονος” των γαλλικών ακτών του Ατλαντικού. H βασιλίς των πλάζ έγινε η πλαζ των βασιλέων λέγαν στα 1900.
H φωτογραφία – κλασική πλέον – του Theodoros Gavardinas είναι από τη Μ.Παρασκευη 1967 Κ.Καρτάλη και Δημητριάδος. Περιφορά του Επιταφίου του Ι.Ναού του Αγίου Νικολάου.
Στα 12 σχεδόν χρόνια της σελίδας έχουν ανεβεί ενδιαφέρουσες αναρτήσεις για την Μεγάλη Παρασκευή, που αξίζει να τις ξαναθυμηθούμε:
H φωτογραφία – κλασική πλέον – του Theodoros Gavardinas είναι από τη Μ.Παρασκευη 1967 Κ.Καρτάλη και Δημητριάδος. Περιφορά του Επιταφίου του Ι.Ναού του Αγίου Νικολάου.
Χθες, οι τοίχοι του Facebook γέμισαν αναφορές για τον K. Π. Καβάφη, καθώς ο παγκόσμια αναγνωρισμένος ποιητής απεβίωσε στις 29 Απριλίου. Αυτό μου έδωσε την ευκαιρία για περαιτέρω σκέψη και ανάλυση ενός θέματος που είχα στο μυαλό μου εδώ και καιρό.
Αλλά ας ξεκινήσω από την αρχή. Σήμερα, ο Καβάφης θαυμάζεται από πολλούς, αλλά όταν πρωτοεμφανίστηκε δεν ήταν τόσο “ευπρόσδεκτος”. Αναρωτιέμαι πώς θα τον είχαν αντιμετωπίσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αν υπήρχαν τότε. Ήταν ένας ποιητής πολύ διαφορετικός για την εποχή του (και όχι μόνο).
Το 1903, από τους πρώτους, ο Ξενόπουλος γράφει στα Παναθήναια [1] σχετικά με τον Καβάφη (με την ορθογραφία της εποχής): “Aν εκ πρώτης όψεως τα ποιήματα του κ. Καβάφη φαίνωνται παράξενα και πιθανώς δεν αρέσουν, είναι διότι είμεθα κακοσυνηθισμένοι με τα άλλα.” Σε ποιους λοιπόν δεν άρεσαν τα ποιήματα του Καβάφη;
Πρώτος, πρώτος ο Παλαμάς που έλεγε ότι «τα ποιήματά του Καβάφη ομοιάζουν με ρεπορτάζ από τους αιώνες και όχι από τα καλύτερα». Επίσης, μαθαίνουμε και από τρίτους ότι ο Παλαμάς «ειρωνεύεται με αρκετή δόση κακεντρέχειας τον Καβάφη» [2].
Αλλά ας επικεντρωθούμε στους “δικούς μας”, τα “πηλιορείτικα” φαρμακερά βέλη που είπα στον τίτλο. Πρώτος ο Γιάνης Κορδάτος ο οποίος έφτασε να πει ότι “Ο καβαφισμός είναι απόστημα και πρέπει να αποκοπεί” [3] και τον περνάει γενεές δεκατέσσερις με την υπερβολική βεβαιότητα της απόλυτης αλήθειας που νόμιζε ότι κατείχε και τον κατηγορεί για την “αντιδραστική του ιδεολογία”…. Αχ βρε Γιάνη…
Όμως η πιο αιχμηρή κριτική – ήταν λίβελλος όχι κριτική – ήταν ένα κείμενο 20 σελίδων (διαβάστε το όλο εδώ: [4]) που λίγο ως πολύ λέει:
“Ὁ κος Καβάφης ἢ εἶναι ποιητὴς κι ἀπὸ λαθασμένο γοῦστο διάλεξε ἕνα ψεύτικο δρόμο ποίησης, ἢ δὲν εἶναι ποιητὴς (αὐτὸ εἶναι καὶ τὸ πιθανότερο) καὶ θέλει νὰ ρίξει στάχτη στὰ μάτια μερικῶν ποὺ ἐπηρεάζουνται ἀπὸ πολύ …… παράξενα ποιητικὰ μέτρα κι ἀπὸ πολύ…… κοινὴ φιλοσοφομανία” Και αλλού: “Στο ποίημα του δεν υπάρχει ούτε αίσθημα, ούτε χάρη, ούτε περιγραφή, ούτε αρμονία”. Και καταλήγει: “Θὰ ξανάρθουμε σὲ μιὰ τελειότερη ἀνάλυση τοῦ ἔργου τοῦ Κυρίου Καβάφη, ἄν τὸ θέλουν οἱ θαμαστές του, καὶ θ’ ἀποδείξουμε πλατύτερα τὴ μηδαμινότητα τῆς ποίησης του.” !!!!
Τα θαυμαστικά είναι δικά μου. Ποιος ήταν όμως ο συγγραφέας αυτού του λίβελου; Το κείμενο έλεγε ότι ήταν γραμμένο (τυπωμένο) στο Κάιρο και έφερε ένα ψευδώνυμο. Ροβέρτος Κάμπος… Ποιός είναι ο Ροβέρτος Κάμπος; O Στρατής Τσίρκας στο περιοδικό «Επιθεώρηση Τέχνης» (τεύχος 108, Δεκέμβρης 1963), σε ένα κείμενο για τον Καβάφη με τίτλο «Δυσεύρετα κείμενα», λέει “ξέρουμε πως πίσω από το λεβαντίνικο αυτό ψευδώνυμο (Ροβέρτος Κάμπος) κρυβόταν ο ποιητής Πέτρος Μάγνης, δηλαδή ο Κ. Γ. Κωνσταντινίδης [εκ Ζαγοράς Αιγυπτιώτης]. Ο ίδιος ποτέ δεν παραδέχτηκε δημόσια την πατρότητα του λίβελλου που έθρεψε τον αρνητικό οίστρο πολλών. Στην ωριμότητά του, όταν απελπίστηκε πως έπιανε τη Φήμη με τα δικά του δίχτυα, μιμήθηκε Καβάφη. Δικαιοσύνη».
Είναι άραγε ο Ροβέρτος Κάμπος και ο Πέτρος Μάγνης όντως το ίδιο πρόσωπο; Οι περισσότεροι συμφωνούν. Ο καθ. Γ. Π. Σαββίδης το θεωρεί σωστό, χωρίς αμφιβολία [5].
Ο καθ. Δ. Παντελοδήμος το 1971 [6] προσπάθησε να αποδείξει ότι πίσω από τον Ροβέρτο Κάμπο δεν ήταν ο Μάγνης. Ο Ιωάννης Μ. Χατζηφώτης δημοσίευσε το 1973 ένα άρθρο [7], που αντέκρουε τις θέσεις του καθ. Δ. Παντελοδήμου. Ανάμεσα στα επιχειρήματά του ήταν το γεγονός ότι στα άπαντα του Πέτρου Μάγνη – που επιμελήθηκε ο αδερφός του Πήλιος Ζάγρας (Απόστολος Γ. Κωνσταντινίδης) – περιλαμβάνονταν το εν λόγω κείμενο!…
Τι να πει κανείς τα πράγματα καμιά φορά δεν είναι όπως τα θέλουμε. Αν έχετε άλλη γνώμη πείτε την μας. Αλλιώς αυτές είναι οι πηγές, όποιος θέλει να ψάξει περισσότερο, μπορεί.
[1] Γ. Ξενόπουλος “Ενας ποιητής”, Παναθήναια, 30 Νοεμβρίου 1903 [2] Α. Γ. Συμεωνίδη «Γύρω από μια συνέντευξη» στο περιοδικό Αλεξανδρινή Τέχνη, τεύχος 1, Δεκέμβρης 1926. http://kosmopolis.library.upatras.gr/…/view/65198/64074 [3] Γ. Κορδάτου, “Η ιστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας από το 1453 έως το 1961”, τόμος 1., (έχω την έκδοση του 1983), σελ. 608. [4] Τὸ ποιητικὸν ἔργο τοῦ Κ. Π. Καβάφη, Ροβέρτου Κάμπου. https://search.lib.auth.gr/Record/psifiothiki-102459 [5] Γ. Π. Σαββίδης, “Οι Καβαφικές Εκδόσεις 1891-1932”, 1966. [6] Δ. Παντελοδήμος, “Ο συγγραφεύς της πρώτης αντικαβαφικής κριτικής στην Αλεξάνδρεια – Μια αποκαλυπτική μελέτη. Λογοτεχνικά χρονικά 2, 1971, τεύχος 3-4, σελ. 365-380
Συνεχίζω με μια εντυπωσιακή (για μένα) εικόνα από την Επισκοπή από τα 1902. Είναι από το αρχείο του Alan John Bayard Wace, ενός Άγγλου αρχαιολόγου που ήταν διευθυντής της Βρετανικής Σχολής Αθηνών και είναι πολύ γνωστός για τις ανασκαφές του στην Θεσσαλία, την Σπάρτη και την Αίγυπτο. Μας το υπέδειξε ο φίλος @Κώστας Παπαιωάννου, και το “ξεψαχνίζω”.
Είναι η βόρεια πλευρά του ναού της Κοίμησης, που μοιάζει μ’ αυτό που θα δείτε και σήμερα αν ανεβείτε στον λόγο. Εδώ έχουμε στην θέση του ένα από τα υπέροχα λιθανάγλυφα της Επισκοπής. Εκεί στα αριστερά είναι εντοιχισμένος “Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ ο Φύλαξ”. Ανοίξτε την εικόνα για μεγαλύτερη λεπτομέρεια. Είναι ένα λιθανάγλυφο που το είχα δεί σε ένα άρθρο του Γιαννόπουλου [1] και στο Μαγνησία, Το χρονικό ενός πολιτισμού [2] αλλά απο κομμένο και όχι στην θέση του στον χώρο. Το λιθανάγλυφο (που το αναφέρει και ο Ζωσιμάς [3]) αυτό λιγότερο γνωστό από την περίφημη Παναγία της Οξείας Επισκέψεως [4] που σήμερα βρίσκεται στο Βυζαντινό Μουσείο της Μακρινίτσας που είναι σύγχρονο με αυτό του Αρχαγγέλου όπως αποδεικνύουν τα γράμματα των επιγραφών. Και είναι επίσης λιγότερο συζητημένο από το άλλο της Θεοτόκου οδηγούσης τον παίδα Ιησούν προς τον Δίκαιον Ιωσήφ (ή Συμεών)[5]. Εμένα μου φαίνεται υπέροχο εδώ και με έκανε να αναρωτηθώ που είναι σήμερα. Στο [2] (1982) λέει ότι φυλασσόταν στον ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου. Στο [6] (2006) ο Ανδρούδης μας λέει “Τα δύο γλυπτά, μετά από πολλές περιπέτειες, έχουν μεταφερθεί για φύλαξη σε ναό της περιοχής.”, εννοώντας τον Αρχάγγελο και την Θεοτόκο οδηγούσα τον Ιησού. Βρίσκονται στο ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου (https://www.google.com/maps/place/Ιερός+Ναός+Εισοδίων+Θεοτόκου+Άνω+Βόλου/@39.3787554,22.9817807,17z/data=!3m1!4b1!4m6!3m5!1s0x14a76cdf18b252ff:0x222fb58ad867dc45!8m2!3d39.3787554!4d22.9817807!16s%2Fg%2F11c60cm86j?entry=ttu) .
[1] Giannopoulos, N. J. (1920). Les constructions byzantines de la région de Démétrias (Thessalie). Bulletin de Correspondance Hellénique, 44(1), 181-209. [2] “Μαγνησία, Το χρονικό ενός πολιτισμού”, Χουρμουζιάδης Γ. Δ., Ασημακοπούλου-Ατζάκα Π., Μακρής Κ. Α., Εκδ. Καπόν, 1982 [3] Ζωσιμάς Έσφιγμενίτης Ήμερολογίον ή Φήμη» Βόλος 1887, σελ/ 130. [4] Νο. 1645 Στουρνάρας, Γιαννόπουλος, Οξεία Επίσκεψη, 1925 https://www.facebook.com/MagnesiaStoPerasmaTouChronou/posts/pfbid0YoTWA2BR86AsEvCAKMzjVJsZA8K4BMCyUsvJNF4kGvykuc7aLQwnGZ1HL5nMGFZjl [5] Γ. Λαμπάκης Χριστιανικής Αρχαιολογ. Εταιρείας Δελτ. Γ’ 1903, σελ. 25 [6] Π. Ανδρούδης, Ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου στην Επισκοπή Άνω Βόλου και ο εντοιχισμένος γλυπτός του διάκοσμος, Δελτίον XAE 28 (2007), Περίοδος Δ’, σελ 87
Θυμήθηκα το χαμό που προξένησαν κάποιες αναπαραστάσεις Κενταύρων στην περιοχή μας.
Πως ήταν λοιπόν αλήθεια οι Κένταυροι; Χαζούλικο ερώτημα αλλά ας στο συζητήσουμε στην βάση του πως τους φαντάζονταν οι αρχαίοι. Σίγουρα νομίζουμε ότι ξέρουμε, τουλάχιστον αυτούς που ήταν ζωγραφισμένοι στα αθηναϊκά αγγεία. Η αλήθεια είναι ότι μας διαφεύγουν πολλές λεπτομέρειες! Ο αγαπητός φίλος Κωστας Σακαβαλας είχε κάνει μια ανάρτηση [1] πρόσφατα, στην οποία επεσήμανε ότι οι Κένταυροι – τουλάχιστον στα πιο παλιά αγγεία – είχαν ανθρώπινα μπροστινά πόδια (και όχι αλογίσια)! Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από το μπρούτζινο γλυπτό εδώ. Είναι από τις παλαιότερες αναπαραστάσεις Κενταύρων (ίσως η δεύτερη πιο παλαιότερη). Ανάγεται στην Γεωμετρική εποχή (χοντρικά στα 800 π.Χ. στην εποχή τη λεγόμενη των Σκοτεινών Αιώνων) και εδώ όντως φαίνεται με ανθρώπινα μπροστινά μέλη.
Εκτίθεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης [2] και θεωρείται ένα από τα σπανιότερα ευρήματα, επειδή υπάρχουν ελάχιστα γλυπτά από την εποχή εκείνη. Είναι κατασκευασμένη με χύτευση, και συγκεκριμένα με την τεχνική του χαμένου κεριού [3]. Κάποιοι έχουν κάνει μια θεωρία ότι πρόκειται για τον Ηρακλή με τον Νέσσο [4] (εξ ου και ο τίτλος «Ένας πολύ παλιός Κένταυρος τσακώνεται ). Δυστυχώς το γλυπτό αυτό αποκτήθηκε από την δωρεά το 1917, χωρίς να υπάρχουν πληροφορίες για το που βρέθηκε ώστε να μπορέσει να μελετηθεί αναλυτικά. Προφανώς «αποκτήθηκε» από την «αγορά»…
Επι τη ευκαιρία να πω ότι η πολιτεία της Νέας Υόρκης έχει κάνει μια καταπληκτική δουλειά για την επιστροφή των αρχαιοτήτων στις χώρες όπου ανήκουν. Εκεί ισχύει ο νόμος ότι όταν κάτι θεωρείται κλοπιμαίο οπουδήποτε ανά τον κόσμο, θεωρείται αυτόματα παράνομο στην πολιτεία της ΝΥ και απαγορεύεται όχι μόνο η μεταπώληση αλλά και η απλή κατοχή στην ΝΥ. Αυτό είναι αντίθετο με την πρακτική άλλων, προηγμένων υποτίθεται, πολιτιστικά χωρών όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Ελβετία, ο Καναδάς, η Σιγκαπούρη και το Χονγκ Κονγκ όπου όχι μόνο η κατοχή παράνομων αρχαιοτήτων δεν διώκεται, αλλά η κατοχή για κάποιο εκτεταμένο χρονικό διάστημα τέτοιων κομματιών τα αποχαρακτηρίζει και να τα νομιμοποιεί!
Στην Νέα Υόρκη ότι κομμάτι αρχαιολογικό έχει εξαχθεί από οποιαδήποτε χώρα χωρίς άδεια των τοπικών αρχών, ενώ υπάρχει νόμος προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Για την Ελλάδα o πρώτος τέτοιος νόμος έγινε γύρω στα 1927. Οτιδήποτε έχει εξαχθεί πριν το 1927 για την Ελλάδα (για παράδειγμα ο Κένταυρος εδώ που αποκτήθηκε το 1917 από το Μητροπολιτικό Μουσείο) δεν μπορεί να θεωρηθεί παράνομο σύμφωνα με το ισχύον νομικό καθεστώς στην Νέα Υόρκη.
Σημαντικός είναι ο ρόλος του ομογενούς Ματθαίου Μπογδάνου, επικεφαλής της Μονάδας Διακίνησης Αρχαιοτήτων και αντιεισαγγελέα του Μανχάταν[5]. Η ομάδα του έχει ταυτοποιήσει κλοπιμαία που βρέθηκαν στην κατοχή του ίδιου του Μητροπολιτικού Μουσείου (!) καθώς και πάμπλουτων συλλεκτών όπως ο Βρετανός αρχαιοπώλης Robin Symes και ο γκαλερίστας Michael Ward κάτοικοι και οι δύο Νέας Υόρκης. Επιστροφές ελληνικών αρχαιοτήτων από αυτές τις προσπάθειες έχουν δημοσιευτεί αρκετές φορές τα τελευταία χρόνια στον τύπο [6,7]
Τον Ζερόμ τον πάω. Πολύ περισσότερο όταν επισκέπτεται το Πήλιο. Η εκπομπή του “Φτάσαμε” μερικές μέρες πριν (24/3/2024) πήγε Πήλιο. Ζαγορά, Βυζίτσα, Τσαγκαράδα, Μηλιές είδα στο πρώτο μέρος. Μια εκπομπή με ένα ευχάριστο συνδυασμό ιστορικών και λαογραφικών στοιχείων, μαγειρική, ωραία μουσική, χιούμορ και ένα ζεστό διαπροσωπικό στυλ – όπως είπα τον πάω. Είδα και τον αγαπητό Christos Martzos κάπου εκεί στο 30:30 Πολύ απόλαυσα την εκπομπή αυτή – ο σύνδεσμος στην εικόνα σας στέλνει στο Ertflix όπου μπορείτε να τη δείτε και εσείς. Νομίζω ότι αύριο είναι το δεύτερο μέρος στις 5:00μμ στην ΕΡΤ. Θα το δω Αλλά κι αν δεν μπορείτε, θα είναι στο ERTFLIX σύντομα μετά.
Σοφία Καλογεροπούλου “Θεόφιλος – Σιδηροδρομικός Σταθμός Βόλου”, Εκτίμηση €8,000 – €12,000 Το έργο αυτό της καταξιωμένης ναΐφ ζωγράφου είχε εκτεθεί στο Μουσείο της Πόλης του Βόλου, στην έκθεση με τίτλο «Απ’ τη μεριά των σοφών και των τρελών: Αφιέρωμα στον Θεόφιλο Χατζημιχαήλ» (2020)Γεώργιος Κοσμαδόπουλος, “Σκηνή σε ελληνικό χωρίο” Εκτίμηση €3,000 – €5,000. Να είναι Πήλιο;3. Γεώργιος Γουναρόπουλος “Νύμφη” Εκτίμηση €6,000 – €8,000. Θυμίζω ότι ο Γουναρόπουλος έμεινε για λίγα χρόνια στην Ευξεινούπολη Αλμυρού – μιας και η οικογένεια τους ήταν πρόσφυγες από την Σωζόπολη (στην σημερινή Βουλγαρία) και είναι ο αγιογράφος της Αγίας Τριάδας Νοσοκομείου Βόλου.Έχει και αρκετά του Θεόφιλου αλλά είναι όλα από την εποχή της Μυτιλήνης. Εδώ “Ο Στρατάρχης της Πελοποννήσου Θεόδωρος Κολοκoτρώνης”Εκτίμηση €130,000 – €180,000! O Θεόφιλος φαίνεται ότι εμπνεύστηκε από το άγαλμα του Λάζαρου Σώχου στην Σταδίου στην Αθήνα (πιθανώς ο Θεόφιλος να το είδε σε φωτογραφία)
). Δυστυχώς το γλυπτό αυτό αποκτήθηκε από την δωρεά το 1917, χωρίς να υπάρχουν πληροφορίες για το που βρέθηκε ώστε να μπορέσει να μελετηθεί αναλυτικά. Προφανώς «αποκτήθηκε» από την «αγορά»…
Η Μαγνησία στο Πέρασμα του Χρόνου 