Εξαιρετική και δυστυχώς επίκαιρη ανάρτηση από τον @Anthony Vrailas
Το αντιαεροπορικό καταφύγιο του ΣΣ Βόλου, ένα μοναδικό μνημείο αρχιτεκτονικής.
Φαντάζομαι ότι πολλοί από τους ταξιδιώτες και τους επισκέπτες του ΣΣ Βόλου αναρωτιούνται τι είναι αυτό το περίεργο κτίριο με τις μυτερές στέγες που βρίσκεται ακριβώς δίπλα από το συγκρότημα του σταθμού.
Είναι το υπόγειο αντιαεροπορικό (Α/Α) καταφύγιο του ΣΣ Βόλου που κατασκευάστηκε το 1938 για να προφυλάξει προσωπικό και επιβάτες κατά τη διάρκεια ενός αεροπορικού βομβαρδισμού της πόλης ή των εγκαταστάσεων του σταθμού.
Η ιστορία των Α/Α καταφυγίων ξεκίνησε το 1936 από το καθεστώς της 4ηςΑυγούστου του Ιωάννη Μεταξά. Η τότε κυβέρνηση, υπολογίζοντας το ενδεχόμενο ενός γενικευμένου πολέμου στην Ευρώπη με κυρίαρχο μέσο το πολεμικό αεροπλάνο και τους βομβαρδισμούς αστικών περιοχών με απώλειες σε αμάχους, προχώρησε στην εκπόνηση και υλοποίηση ενός πανελλήνιας εμβέλειας προγράμματος πολιτικής προστασίας.
Έτσι, κατέστη υποχρεωτική η κατασκευή καταφυγίων σε δημόσιους χώρους και νευραλγικές υποδομές όπως κυβερνητικά κτίρια, λιμάνια, σταθμούς, βιομηχανίες, κτλ. Επιπλέον, κάθε νεοανεγειρόμενη οικοδομή τριών ορόφων και άνω θα έπρεπε να έχει και υπόγειο Α/Α καταφύγιο.
Το Α/Α καταφύγιο του ΣΣ Βόλου βρίσκεται σε βάθος 6 μέτρων και διαθέτει μία υπόγεια αίθουσα χωρητικότητας 230 ατόμων με δύο εισόδους που φράσσονται από χαλύβδινες θωρακισμένες πόρτες και δύο εξόδους κινδύνου από την πίσω πλευρά. Το καταφύγιο διαθέτει μηχανικό σύστημα ανανέωσης του αέρα με αποτέλεσμα όταν ήταν πλήρες, η παραμονή του κόσμου στο καταφύγιο να ξεπερνά τις 3 ώρες.
Η χαρακτηριστική του σκεπή από οπλισμένο σκυρόδεμα πάχους 60cm έχει κατασκευαστεί με οξεία γωνία για να εξοστρακίζει τις αεροπορικές βόμβες.
Ο παλαιός Σταθμός Αστικών Λεωφορείων Βόλου (ΣΑΒ) των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων στη Νέα Ιωνία (γωνία Μαιάνδρου με Ικάρων) διαθέτει επίσης Α/Α καταφύγιο κάτω από τα κτίρια. Πολύ μικρότερο βέβαια από αυτό του ΣΣ Βόλου.
Ο Βόλος είχε και άλλα δημόσια καταφύγια με τα πιο γνωστά να είναι αυτό στο παλαιό Δημαρχείο του Βόλου (Δημητριάδος με Τοπάλη) και του Νοσοκομείου. Και τα δύο δεν υπάρχουν πλέον.
Ένα χαρακτηριστικό Α/Α καταφύγιο μικρής όμως χωρητικότητας υπάρχει σήμερα στη γωνία Γαμβέτα με Κονταράτου (πρώην Ορφέως) στον υπαίθριο χώρο του δημοτικού πάρκινγκ (πρώην κλινική Πιτσιώρη).
Επίσης, η μοναδική προπολεμική 4όροφη πολυκατοικία που έχει επιζήσει και διαθέτει Α/Α καταφύγιο βρίσκεται στην οδό Ιάσωνος 119. Η θωρακισμένη πόρτα του καταφυγίου φαίνεται στο μικρό δρομάκι, στο πλάι.
Σχέδια των Α/Α καταφυγίων του Δημαρχείου, του Νοσοκομείου και αυτού της οδού Γαμβέτα φυλάσσονται στο ιστορικό αρχείο του Δήμου Βόλου και μπορείτε να τα δείτε στο τέλος αυτής της ανάρτησης.
Τα καταφύγια της πόλης του Βόλου χρησιμοποιήθηκαν αρκετές φορές κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Πρώτα με τους βομβαρδισμούς της πόλης/λιμανιού από την Ιταλική αεροπορία, μετά από τους Γερμανούς και προς το τέλος του πολέμου από τους συμμάχους .
Ευχής έργο θα ήταν το τόσο καλά διατηρημένο Α/Α καταφύγιο του ΣΣ Βόλου να μπορούσε να μετατραπεί σε ένα επισκέψιμο ή εικαστικό χώρο σε συνδυασμό με το μουσείο των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων που βρίσκεται στον όροφο του σταθμού.
. Λίγοι θα αφήσουν ένα like της συμπάθειας. Το γεγονός ότι αφορούσε την περιοχή μας ήταν για μένα το κερασάκι στην τούρτα. Η “τούρτα” για μένα ήταν η ευκαιρία ενός διαφορετικού αναλογισμού που ήταν ιδιαίτερα ευπρόσδεκτος στην πολύπλοκη καθημερινότητα των καιρών που ζούμε. Αν συμβεί το ίδιο και σε λίγους από σας θα ήταν πραγματικά χαρά μου.
Η Μαγνησία στο Πέρασμα του Χρόνου 